آسیب شناسی پژوهش های انجام شده در ادب داستانی فارسی بر مبنای الگوی ولادیمیر پراپ

Authors
abstract

چکیده در دو دهۀ اخیر توجّه به نظریّه­های ادبی و انطباق آن ها با متون ادب پارسی، شتاب بیشتری به خود گرفته است. یکی از این نظریّات، نظریّه ریخت­شناسی ولادیمیر پراپ (1895-1970) است که تاکنون پایان­نامه­ها و مقالات علمی - پژوهشی زیادی بر اساس آن نوشته شده است. این مقاله، به بررسی بیست و یک مقالۀ علمی - پژوهشی چاپ­ شده در فاصلۀ سال­های 1389 تا 1393، به عنوان پر بسامدترین سال­های به کارگیری الگوی ولادیمیر پراپ در ایران، می­پردازد. نتیجه بررسی­ها نشان می­دهد از مجموع این مقالات، تنها پنج مقاله در انطباق الگوی پراپ با متون ادب داستانی پارسی درست عمل کرده­اند و در مابقی آن ها ناهمخوانی­هایی با این الگو دیده می­شود که نتایج به دست آمده را کم و بیش تحت تأثیر قرار داده است. این ناهمخوانی­ها شامل مواردی چون در نظر گرفتن وضعیّت آغازین به ­عنوان خویشکاری، اشتباه در تعیین خویشکاری­ها، عدم توجّه به ترکیب حرکت­ها و اشتباه در تعیین حرکت­های این متون است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آسیب‌شناسی پژوهش‌های انجام‌شده در ادب داستانی فارسی بر مبنای الگوی ولادیمیر پراپ

چکیده در دو دهۀ اخیر توجّه به نظریّه­های ادبی و انطباق آن‌ها با متون ادب پارسی، شتاب بیشتری به خود گرفته است. یکی از این نظریّات، نظریّة ریخت­شناسی ولادیمیر پراپ (1895-1970) است که تاکنون پایان­نامه­ها و مقالات علمی - پژوهشی زیادی بر اساس آن نوشته شده است. این مقاله، به بررسی بیست و یک مقالۀ علمی - پژوهشی چاپ­ شده در فاصلۀ سال­های 1389 تا 1393، به عنوان پر بسامدترین سال­های به کارگیری الگوی ولادیم...

full text

ریخت شناسی قصه های عامیانه بختیاری بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ

قوم بختیاری ادبیّات شفاهی پرباری دارد امّا در دهه­های اخیر به دلایل فرهنگی متعدد بسیاری از سنّت­ها و ادبیّات شفاهی آن­ها رو به فراموشی نهاده است از آنجایی که تاکنون هیچ­گونه بررسی ساختاری بر روی قصّه­های بختیاری صورت نگرفته است. هدف پژوهش حاضر گردآوری این بخش از زندگی این قوم و «ریخت­شناسی قصه­های بختیاری براساس الگوی ولادیمیر پراپ» است. در این پژوهش 24 قصّۀ پریان بختیاری از میان 53 قصّۀ گویشی، انتخاب...

full text

بررسی حرکت های داستانی در هزار و یک شب با تکیه بر الگوی ریخت شناسی « ولادیمیر پراپ»

این پژوهش ضمن بررسی اجمالی مکتب فرمالیسم و دیدگاه های نظریه پردازان آن درباره اصول تحلیل متن، الگوی ریخت شناسی ولادیمیر پراپ را که هم اکنون زیربنای اصلی بسیاری از الگوهای تحلیل ساختاری، ریخت شناسی و روایت شناسی را تشکیل می دهد، تشریح می نماید. الگوی پراپ بر « کارکرد » یا عمل شخصیتی استوار است واجزای یک داستان با توجه به کارکرد هر شخصیت و حوزه عمل او مشخص می گردد. پس از تبیین الگوی پراپ و تعریف ...

full text

ریخت شناسی چند تمثیل حیوانی در حدیقه الحقیقه سنایی بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ

ریخت شناسی، رویکردی نوین و ساختارگرا در مطالعه ادبیات است و باید ولادیمیر پراپ، مردم شناس روس را، آغازگر این روش علمی دانست. استفاده از تمثیل به عنوان یک صنعت بلاغی و شیوة استدلالی، روشی اساسی در ادبیات عرفانی ایران است. این رویه که از دیرباز در ادبیات ایران متداول بود از اشعار سنایی آغاز شده است. بررسی تمثیل‌های عرفانی از دید «ریخت شناسی» امکان تحلیل جامع ادبی، اجتماعی و عرفانی آن‌ها را فراهم ...

full text

ریخت شناسی افسانه ماهان مصری بر اساس نظریّه ولادیمیر پراپ

هفت پیکر، اثر گرانسنگ نظامی گنجوی، از شاهکارهای ادب غنایی است و افسانه ماهان مصری یکی از افسانه های این اثر است که از نظر ساختاری شباهت های بسیار به قصّه های پریان دارد. نظریّه ریخت شناسی ولادیمیر پراپ از جمله نظریّاتی است که با استفاده از آن می توان به رده بندی داستان ها و افسانه ها بر اساس فرم و ساختار آن ها پرداخت. بررسی افسانه ها و داستان های ایرانی بر اساس الگوی پراپ راهی است برای یافتن ساختا...

full text

شکل شناسی دو قصّه از مثنوی مولوی بر اساس نظریه‌ی ولادیمیر پراپ

این نوشتار، تحلیل دو قصّه از مثنوی مولوی، با به کارگیری روش ریخت شناسی پراپ است. این روش آزمونی برای نظریه­ی ریخت شناسی در ادب عرفانی به شمار می رود. بسیاری از اجزا و کنش­های بررسی شده در حکایت‌های مثنوی با رده بندی خاص پراپ از قصّه‌ها، همسانی دارد. همچنین با بررسی قصّه­ی پادشاه و کنیزک و تطبیق آن با قصّه­ی اعرابی درویش، همگونی­های این دو، با وجود ظاهر متفاوت آن‌ها، نمایان می شود.

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه ادبیات داستانی سابق

جلد ۴، شماره ۱۴، صفحات ۱-۱۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023